Op zaterdag 30 november ’24 geeft Toonkunstkoor Schiedam in de Grote of St. Janskerk in Schiedam haar Najaarsconcert.
Onder leiding van dirigent Ardjoena Soerjadi en begeleid door orkest Camerata Delft geven wij een uitvoering van Die Schöpfung van Joseph Haydn.
Wij nodigen u van harte uit om dit concert bij te wonen en te genieten van deze prachtige muziek in de inspirerende ambiance van de Schiedamse Grote kerk.
Die Schöpfung is een oratorium in drie delen voor koor, orkest en drie zangsolisten. In onze uitvoering zijn dat sopraan Wendy Roobol, tenor Leon van Liere en bariton Willem de Vries. De titel van het werk spreekt voor zich; het verhaal gaat over de schepping van de wereld zoals beschreven in het Bijbelboek Genesis.
In de eerste twee delen van Die Schöpfung verbeeldt de muziek de vormeloze chaos, gevolgd door zes dagen van creatie: de melodie van scherpe akkoorden groeit uit tot vloeiende harmonieën die elk nieuw deel uitbeelden.
Het derde deel schildert het leven van Adam en Eva in het paradijs. We luisteren naar een van de mooiste duetten die de toen zesenzestigjarige componist schreef en waarin Adam en Eva samen met het koor de pracht van de aarde bezingen.
Haydn laat ook de natuur klinken in de vorm van een blazende wind, donder en bliksem en brullende leeuwen…
Op zaterdag 20 april ’24 geeft Toonkunstkoor Schiedam in Zalencentrum De Ark in Schiedam haar Voorjaarsconcert. De Franse componist Gabriel Fauré staat centraal in dit concert.
Het wonderschone Requiem waarvan hij de eerste versie “un petit requiem” noemde, heeft hij in meerdere etappes geschreven en was uiteindelijk bedoeld voor uitvoeringen met een groot orkest.
Maar in 1980 werd in Parijs door John Rutter het originele manuscript ontdekt. Sindsdien wordt het steeds vaker in kleine bezetting uitgevoerd, zoals ook wij in dit voorjaarsconcert zullen doen.
Naast het Requiem brengen wij nog een drietal kleinere werken van Fauré ten gehore.
Het eerste is Madrigal. Fauré hield van de dichter Armand Silvestre en componeerde het op tekst van een van diens gedichten.
Het volgende werk is Pavane, een van de bekendste werken van Fauré en in 1886 door hem bewerkt voor kooruitvoering, op tekst van Robert de Montesquiou. U herkent de melodie vast en zeker!
En dan Cantique de Jean Racine, ook muziek die u misschien bekend in de oren zal klinken. Cantique was het afstudeerwerk van Fauré, hij won er de eerste prijs mee.
De leden van Toonkunstkoor Schiedam laten u met heel veel plezier genieten van deze prachtige muziek.
Natuurlijk onder leiding van dirigent Ardjoena Soerjadi en met begeleiding van Arjen Leistra, stadsorganist van Schiedam.
Op vrijdag 22 december gaf het koor in de vertrouwde Dorpskerk in Kethel weer een Kerstconcert:
O
Het is van alle eeuwen dat componisten en tekstdichters een kerstlied proberen te schrijven. Een nieuw lied dat zal gaan over Maria, engelen, herders, een kind dat wordt geboren en/of licht in de duisternis brengt. En een lied dat de droom wakker roept dat er vrede komt. Al was het maar even een kort gevoel van een goede toekomst.
Die kerstliederen klinken straks in kathedralen, concertzalen, op pleinen, in winkels en in huiskamers. Je hebt kerstliederen in alle muziekgenres.
Uit dat brede scala heeft Toonkunstkoor Schiedam een keuze gemaakt: heel oude liederen die worden begeleid op het orgel, liefelijke liederen die worden begeleid op de harp, opzwepende liederen van tot slaaf gemaakten waarbij de begeleiding van de piano meer geschikt is.
Stuk voor stuk liederen die vertellen over de sterke droom dat er vrede komt.
Als je de opsomming van de uitgekozen liederen leest, kan een cynicus zeggen: wat een allegaartje.
Daarom is er maar één remedie en die geldt voor iedereen: kom op vrijdagavond 22 december naar de Dorpskerk van Kethel. Stel vast welk lied voor jou als kerstlied de meeste zeggingskracht heeft.
De eeuwenoude stenen van de kerk creëren een warme sfeervolle omgeving, waarin een grote variatie aan kerstliederen tot zijn recht komt.
Natuurlijk brengt het zingen van kerstliederen geen wereldvrede, maar de traditie en de hoop geven we niet op.
Na afloop van het concert was er chocolademelk of Glühwein.
Nieuwsblad Schiedam (Stadsblad) en Nieuwsblad Vlaardingen (Groot Vlaardingen) gaven aandacht aan de concerten in resp. De Ark en De Windwijzer
Het najaarsconcert van Toonkunstkoor Schiedam op 28 en 29 oktober ’23 bestond uit muziek van drie verschillende componisten:
- Edward Elgar 1857 - 1934
- Johannes Brahms 1833 – 1897
- Béla Bartók 1881 – 1945
Deze drie componisten leefden in drie verschillende Europese landen, Engeland, Duitsland en Hongarije. De verwachting is dat dit leidt tot Engelse, Duitse en Hongaarse muziek. Als we afgaan op de namen van de uitgevoerde muziekstukken dan lijkt dat niet waar te zijn:
- From the Bavarian Highlands ( Beierse Alpen) (1895)
- Zigeunerlieder (1887 1891)
- Vier Slowaakse volksliederen (1916)
Alle drie de componisten zochten inspiratie buiten de grenzen van hun land. Ze traden buiten de reguliere paden. Elgar – de componist van het Engelse Volkslied - ging op vakantie naar de Beierse Alpen in Duitsland en verwerkte zijn liefde voor landschap en gastvrijheid in muziek. Brahms – de componist van Ein Deutsches Requiem – wilde zijn bijdrage leveren aan de enorme populariteit voor b.v. Hongaarse volksliederen. Bartók - de componist die terugverlangde naar Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie (met een groot Hongarije) - wilde ook de Slavische volken bedienen.
Drie componisten die over de grenzen heen keken. Ze componeerden buiten de gebruikelijke kaders: out of the box. Het Toonkunstkoor Schiedam heeft de werken uitgevoerd op 28 en 29 oktober onder leiding van Ardjoena Soerjadi
Het is aan de luisteraar om vast te stellen of de componisten erin zijn geslaagd muziek van over de grens te maken of dat Elgar toch typisch Engelse muziek, Brahms typisch Duitse muziek en Bartók typisch Hongaarse muziek heeft geschreven.
De drie composities voor 4-stemmig koor worden begeleid op piano door Anna Karpenko.
Het concert is gegeven in zalencentrum de Ark in Schiedam-Noord. Dat gebouw ziet er aan de buitenkant uit als een blok,
een grijze box. Vanbinnen is de box een ruimte vol kleur met een uitstekende akoestiek. De aanwezige concertvleugel is in elk hoekje minutieus hoorbaar. Dat is voor het koor heerlijk zingen. Er
is geen enkele geluidsbox nodig.
De tweede uitvoering van het concert vond plaats in De Windwijzer te Vlaardingen.
Zondag 18 december 2022 levert Toonkunstkoor Schiedam een bijdrage aan de Kerstzang in de Grote Kerk te Schiedam (kerk open 16.30 uur, aanvang 17.00 uur).
Najaarsconcert Toonkunstkoor Schiedam,
een roep om Vrede!
Inleiding
The Armed Man is een mis van de Britse componist Karl Jenkins, met als ondertitel "A Mass for Peace", een compositie voor solisten, koor en orkest. Het stuk werd gemaakt in opdracht van het Royal Armouries Museum ter gelegenheid van de feesten naar aanleiding van het nieuwe millennium. Het werd voor het eerst uitgevoerd op 25 april 2000 in Londen en het was opgedragen aan slachtoffers van de Kosovo-crisis. Net als het War Requiem van Benjamin Britten is het geschreven ter promotie van de vrede.
Toonkunstkoor Schiedam had deze mis in 2021 ter gelegenheid van het 55-jarig jubileum willen zingen, als reprise op de uitvoering van 2016, maar dat kon door Corona helaas niet doorgaan. Door de uitbraak van de oorlog in Oekraïne is de hoop op vrede dus des te actueler, maar het is wrang dat we dit concert instuderen tijdens een oorlog, in plaats van er na, zoals het bedoeld was. Al met al is er geen toepasselijker moment dan nu om The Armed Man uit te voeren.
Overzicht
The Armed Man brengt de groeiende dreiging van het afglijden naar een oorlog in kaart, afgewisseld met momenten van bezinning; het toont de verschrikkingen die oorlog met zich meebrengt en hij eindigt met de hoop op vrede in een nieuw millennium, wanneer "verdriet, pijn en dood overwonnen kunnen worden". Het stuk begint met een weergave van marcherende voeten, even later overstemd door de schrille tonen van een piccolo die de fluiten van een militaire band moet verbeelden, met de 15e-eeuwse Franse woorden van "The Armed Man". Na de reflectieve pauze van de Oproep tot Gebed en het Kyrie, doet "Save Us from Bloody Men" een beroep op Gods hulp tegen onze vijanden, in de woorden van het boek Psalmen (Psalm 59). Het Sanctus heeft een militaire, dreigende sfeer, gevolgd door Kipling's "Hymn Before Action". "Charge!" is gebaseerd op woorden uit John Drydens "A Song for St. Cecilia's Day" (1687) en tenslotte citeert Jonathan Swift Horatius (Odes 3,2,13), wat begint met klaaglijke trompetten en zang, maar eindigt in het gekwelde geschreeuw van de stervenden. Dit wordt gevolgd door de angstaanjagende stilte van het slagveld na het gevecht, doorbroken door een eenzame trompet die de Last Post speelt. "Angry Flames" beschrijft de afschuwelijke scènes na het bombardement op Hiroshima, en "Torches" vergelijkt dit met een fragment uit de Mahabharata (boek 1, hoofdstuk 228), waarin de terreur en het lijden van dieren die sterven bij het verbranden van het Khandava-bos worden beschreven. Agnus Dei wordt gevolgd door "Now the Guns have Stopped", geschreven door Guy Wilson zelf, als onderdeel van een Royal Armouries-tentoonstelling over de schuldgevoelens van enkele terugkerende overlevenden van de Eerste Wereldoorlog. Na het Benedictus eindigt "Better is Peace" de mis met een toon van hoop, met het inzicht door Lancelot en Guinevere na schade en schande verworven, dat vrede beter is dan oorlog. Dat is gebaseerd op Tennysons gedicht "Ring Out, Wild Bells" en op de tekst uit Openbaring 21:4: "God zal alle tranen uit hun ogen wissen".
Het stuk is een van Jenkins' populairste werken en wordt regelmatig uitgevoerd door professionele en amateurmusici. In maart 2008 had het wereldwijd al 537 optredens beleefd. Van de 348 Britse optredens was de meerderheid van niet-professionals.
Maar het Najaarsconcert begint met de uitvoering van een tweetal werken
van Felix Mendelssohn Bartoldy; Psalm 42 en "Hör mein Bitten".
Mendelssohn schreef veel religieuze werken en zette eveneens een aantal psalmen op muziek, waaronder Psalm 42. In 1837, tijdens zijn huwelijksreis, schreef Mendelssohn deze volgens eigen zeggen beste religieuze compositie, voor solisten, koor en orkest: "Wie der Hirsch schreit" (’t Hijgend hert, der jacht ontkomen), volgens de woorden van Martin Luther (1483 – 1546).
De hymne “Hör’ mein Bitten” is geschreven naar psalm 55, op verzoek van
verschillende Engelse muziekuitgevers, om werken te schrijven die tijdens erediensten uitgevoerd konden worden. De titel Anthem “Hear my prayer” is in 1844 geschreven voor sopraan, koor en orgel.
In 1847 heeft Mendelssohn de orgelpartij van dit werk geïnstrumenteerd en waarschijnlijk zelf de Duitse vertaling “Hör’ mein Bitten” geschreven. Helaas heeft hij de orkestversie nooit in werkelijkheid kunnen horen, daar hij eind van dat jaar ten gevolge van een beroerte stierf. De première van de orkestversie was op 21 december 1848 te Dublin.
De hymne bestaat uit vier aan elkaar verbonden delen. De afwisseling tussen solo en koor is gebaseerd op de koorstijl zoals die in de Anglicaanse kerk gebruikelijk is.
Op 9 april presenteerde Toonkunstkoor Schiedam een geslaagde uitvoering van de Mis in D van Antonin Dvorak met daarnaast imponerende orgelsolo's van Bach en Gigout door Bert den
Hertog en de ontroerende cantate Verleih uns Frieden van Mendelssohn.
Dirigent Ardjoena Soerjadi leidde het koor ondanks een lange periode van beperkingen en veel afwezigen vanwege Corona naar een mooi concert.
Antonin Dvořák ( 1841 - 1904) was een van de eerste Tsjechische componisten die wereldwijd erkenning kreeg. Via Wenen en Amerika vinden zijn "Slavische "composities een groot publiek.
Hij schreef een zeer uiteenlopend en groot aantal composities, symfonieën, ouvertures, symfonische gedichten en andere orkestwerken.
Mis in D majeur
Dvořák werd door de vooraanstaande architect en beschermheer van de kunsten Josef Hlavka, later de oprichter en eerste voorzitter van de Tsjechische Academie van Wetenschappen, aangespoord de Mis in D majeur te componeren. In 1886 liet Hlavka namelijk een nieuwe kapel bouwen in zijn zomerresidentie, een kasteel in Luzany in West-Bohemen. Toen de kapel het jaar daarop zou worden ingewijd, vroeg hij zijn vriend Dvořák om voor de gelegenheid een nieuwe mis te schrijven. Dvořák, die Hlavka hoog in het vaandel had staan, was blij om te helpen en schreef een mis voor solo's, koor en orgel. Hij voltooide het werk binnen drie maanden.
De Luzany-kapel was vrij klein, dus hij beperkte ook de instrumentatie en schreef alleen een begeleiding voor orgel. Maar zelfs met deze bescheiden middelen creëerde de componist een voortreffelijk werk, rijk aan melodische en harmonische beelden, waarvan de uitzonderlijke kwaliteit het voor iets veel groters bestemde dan dat van een incidenteel stuk.
Dvořák schreef de mis grotendeels in zijn zomerresidentie in Vysoka, omringd door de natuur waar hij zo van hield. Ondanks het feit dat hij in opdracht schreef, werkte hij vooral voor zijn eigen plezier. Dit feit wordt weerspiegeld in de eenvoudige intimiteit, vurigheid en oprechtheid van het werk, zonder enig spoor van uiterlijk vertoon. De mis is Dvořák op zijn puurst: zij weerspiegelt duidelijk het nederige geloof van de componist, zijn natuurlijk ontzag voor een hogere Orde en zijn ware levensvreugde.
De mis in D majeur is een van de meest welsprekende getuigenissen van Dvořáks relatie tot de mensheid, God en de natuur.
Na de première op 11 september 1887 schreef Dvořák een brief aan zijn opdrachtgever en vriend Josef Hlavka:
“Ik ben verheugd aan te kondigen dat ik klaar ben met het werk en dat ik buitengewoon tevreden ben met het resultaat. Ik denk dat het een werk wordt dat volledig aan zijn doel zal voldoen. Het zou “geloof, hoop en liefde voor de almachtige God” kunnen worden genoemd, en een uiting van dank voor dit grote geschenk, dat me de kans heeft gegeven om met succes een werk te voltooien ter ere van de Allerhoogste en ter ere van onze kunst. Wees niet verbaasd dat ik zo vroom ben, maar een kunstenaar die dat niet is, kan zoiets niet bereiken. Neem de voorbeelden van Beethoven, Bach, Rafaël (volgens wikipedia) en vele anderen. Ik wil u ook bedanken dat u mij de impuls hebt gegeven om een werk van dit genre te schrijven, anders zou het nauwelijks bij mij opgekomen zijn; tot nu toe had ik alleen soortgelijke werken van grotere omvang geschreven met aanzienlijke middelen tot mijn beschikking."
Door de pers werd de Mis in D majeur in 1887 met groot enthousiasme ontvangen: " Dit is echt een prachtig muziekstuk, dat zelfs door een Dvořák maar zo nu en dan kan worden geschreven."
De traditionele kerstzang bij kaarslicht van zondag 19 december in de Grote of St. Janskerk te Schiedam moest helaas worden afgelast wegens corona maatregelen.
Het Kerstconcert van Toonkunstkoor Schiedam dat gepland was op 21 december kon eveneens helaas geen doorgang vinden.
Ondanks deze tegenvallers begint het koor zo spoedig mogelijk met de repetities voor het voorjaarsconcert!
Toonkunst vervroegde King Arthur concert door dreigende lockdown.
publiek in de zaal en thuis met livestream is vol lof over uitvoering van King Arthur!
Het bestuur van Toonkunstkoor Schiedam kwam woensdag in actie nadat er berichten via de pers doorsijpelden over een dreigende sluiting van publieke ruimten en daarmee het staken van onder andere culturele activiteiten in de avond.
Het geplande concert van King Arthur van Henry Purcell op zaterdag 27 november in de Grote of St. Janskerk dreigde in het water te vallen. In overleg met orkest, dirigent, solisten en de concertlocatie werd besloten het concert te verplaatsen naar vrijdagavond 26 november.
Dat betekende dat alles wat op die dag gepland was naar voren moest worden verschoven: orkestrepetitie en generale repetitie dienden vóór zes uur ’s avonds te zijn afgerond. In allerijl werd een bedrijf ingehuurd om een livestream op te zetten voor diegenen die door het vervroegen niet in staat waren het concert live in de kerk bij te wonen.
Het bleek dat dit alles nauwelijks impact had op de kwaliteit van het concert. Wat een spetterende uitvoering. Iedereen was tot het uiterste gemotiveerd om er iets bijzonders van te maken: de koorleden, omdat dit de eerste uitvoering was sinds twee jaar en er ondanks de lockdown hard gerepeteerd was om iet moois neer te zetten. De dirigent Ardjoena Soerjadi, al twee jaar in dienst van het koor, maar die nog niet werkelijk had kunnen laten zien waartoe hij in staat was. Het orkest en de solisten, de professionals, die vanaf het moment dat wij hen contracteerden blij waren dat zij weer aan de slag konden en die de dreiging van wekenlang nietsdoen als een zwaard van Damocles boven zich voelden hangen. David Prins, de verteller die iedereen in zijn enthousiasme op sleeptouw nam in dit avontuur en die erin geslaagd is het vuur in het koor te ontsteken. En tenslotte de technici en gastheer koster Paul van Wijngaarden, die het mogelijk maakten om de uitvoerenden in het licht te zetten en beeld en hun geluid over de kerk en in de “ether” uit te strooien.
Het was echt een feest, dit 55-jarig jubileum, met tweehonderd bezoekers op afstand in de kerk en vijfhonderd hits op de live-registratie. Foto's hier!
Enkele reacties die wij mochten noteren:
· Wat een bijzondere avond was het met jullie jubileumconcert!! We hebben genoten. Erg leuke regie en verteller die er een prachtig geheel van maakte. Jullie hebben mooi gezongen onder de nieuwe dirigent. En wat een geweldig orkest en solisten!!
· Ik heb van 't begin tot 't eind genoten!
· Prachtige muziek in een prachtige kerk
· Die solisten hadden er ook zo’n zin in, dat spatte ervan af en wat voegt dat dan veel toe …… Heerlijk om naar te kijken en te luisteren.
· Ik volgde de livestream thuis en heb onafgebroken zitten kijken, heb mezelf niet eens tijd gegund iets lekkers te gaan halen. Prachtig!
· De livestream deed het heel goed, goede kwaliteit en het klonk mooi
· Ik heb net het concert gekeken en geluisterd: mijn complimenten, ik vond het mooi en soms grappig en deed mij erg denken aan de voorstellingen van de Shakespeare company die wij hebben gezien. Het was iets bijzonders zoals de solisten en de verteller meededen.
· Wat ontzettend leuk om terug te kijken! We zitten alweer te genieten, en zo mooi gemonteerd: complimenten voor de technici die dit hebben gemaakt
· Wat een voorstelling wat een feest! Wat een prachtige stream... We hebben samen gekeken en genoten. Soms met een lach maar ook met een traan! Dankjewel
· Gefeliciteerd! Wat fijn dat jullie jubileum concert op deze wijze toch een succes kon zijn! Ik was lang aan het twijfelen of ik zou komen luisteren en vrijdagavond keek ik nog een keer of het wel door zou gaan. Toen was er bij jullie inmiddels een hoop gebeurd! Concert verzet en ook een stop op de bezoekers. Maar wat een feest om het via de stream te kunnen zien. Dit soort acties geeft mij zoveel plezier en hoop. Er zijn altijd mogelijkheden als we maar niet opgeven.
Voor eerdere uitvoeringen van Toonkunstkoor Schiedam zie het Concertarchief op deze website:
Mailinglijst
Wil je op de hoogte blijven van de uitvoeringen van Toonkunstkoor Schiedam? Vul dan onderstaande formulier in. Wij zetten je dan graag op onze mailinglijst.